czwartek, 28 kwietnia 2016

Kontrowersje, jakie wzbudziło ,,Wspaniałe stulecie"

No cześć! Dzisiaj będzie ostatni post, który poruszy temat opisany przez Annę Mieczkowską w książce ,,Tajemnice Sulejmana i Hurrem". Na końcu wpisu wydam swoją opinię odnośnie lektury.

Książka Anny Mieczkowskiej nie należy już do nowości, bowiem mam ją od lutego/marca. Wcześniej relacjonowałam tutaj to, co autorka opisywała w swoim czytadle. Dodawałam wpisy m.in. o: haremie, żonach Sulejmana, eunuchach, potrawach czy stanowiskach. Jeżeli ktoś jest zainteresowany poprzednimi wpisami, może je przeczytać, wchodząc w następujące linki:
1) Słowo od autora, Dlaczego ,,Wspaniałe stulecie"?, Pieniądze  - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/01/tajemnice-sulejmana-i-hurrem-stopniowa.html ,
2) Kto miał wstęp do haremu?, Hierarchia w haremie, Żony Sulejmana - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/01/rodzinne-spory.html ,
3) Polski wątek we ,,Wspaniałym stuleciu", Gdzie spędzał czas Sulejman?, Pałac Topkapi - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/01/polski-watek-we-wspaniaym-stuleciu.html ,
4) Czy Hurrem była Polką? - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/02/czy-hurrem-bya-polka.html ,
5) Harem, Seks, Eunuchowie - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/02/harem-seks-i-eunuchowie.html ,
6) Potrawy podawane w haremie - http://wszystkoows.blogspot.com/2016/03/potrawy-podawane-w-haremie.html .

Tym razem przyszedł czas na kontrowersje, jakie wzbudziło ,,Wspaniałe stulecie". Przede wszystkim wielu Polaków miało zastrzeżenia, ponieważ uważali, że serial z Turcji może być promocją islamu. Znalazły się też takie osoby, którym nie przypadły do gustu zbyt ,,długie" sceny. Inni skarżyli się na dzielenie odcinków. W Turcji wszystkie epizody trwały 1,5-2,5 h, zaś telewizja polska podzieliła je na krótsze części (45-minutowe), wskutek czego nasza numeracja nie zgadzała się z tą turecką. Problemy Polaków były jednak niczym w porównaniu do tego, co działo się w Turcji po emisji pierwszego odcinka. Liczba skarg na serial przekroczyła 70 tysięcy. Mimo to jedna trzecia kraju włączała przełączała odbiorniki na kanał emitujący naszą ulubioną telenowelę. Pewien widz napisał nawet: ,,Protestuję przeciwko nieuzasadnionym i nieodpowiadającym rzeczywistości scenom , jakie zawiera ,,Wspaniałe stulecie". Serial fałszywie portretuje naszą historię, obraża naszych przodków i państwo osmańskie i wprowadza w błąd obywateli. Należy go zakazać, zanim osiągnie swój cel".
Oprócz skarg, jakie wpłynęły do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, pojawiły się także liczne protesty. Turcy odczytywali fragmenty Koranu, blokowali autostrady, darli reklamy promujące serial, śpiewali wojskowe hymny. Mężczyzna przebrany za Sulejmana Wspaniałego wygłosił edykt potępiający turecką produkcję.
Głos w tej sprawie zabrał nawet premier Turcji - Recep Tayyip Erdogan. Powiedział: ,,Nie mamy takich przodków. Nie znamy takiego Prawodawcy. On 30 lat swego życia spędził na koniu. Nie przebywał cały czas w haremie, jak to pokazuje ,,Wspaniałe stulecie". Potępiam producentów serialu przed oczami naszego narodu". Premier dawnego Imperium Osmańskiego jest uznawany za konserwatywnego człowieka. Jego żona nigdy nie pokazuje się publicznie bez nakrycia głowy.



Potomek panującego na przełomie XIX i XX wieku Abdulhamida II, książę Abdullhamid Osmanoglu wniósł pozew do sądu. Nie podobały mu się wątki seksualne przedstawione we ,,Wspaniałym stuleciu". Główna scenarzystka, Meral Okay broniła się, mówiąc, że dzieci sułtanów, jak wszyscy, mieli swoje życie seksualne. Podkreśliła także, iż jej serial należy do gatunku fabularnego, a nie dokumentalnego.
Muszę przyznać, że jestem załamana postawą Turków. Wiadomo, że ,,Wspaniałe stulecie" nie do końca oddawało klimat tamtych czasów, wiele faktów historycznych zostało zniekształconych, ale scenarzyści serialu poinformowali przecież, że ich produkcja nie służyła jako dokument. Powinni być dumni, ponieważ serial osiągnął wielką sławę w dużej ilości krajów. Skoro tak bardzo im przeszkadzały pomysły Meral Okay to dlaczego aż tylu obywateli włączało telewizory? Jestem ciekawa, czy ,,Sułtanka Kosem" też wzbudzi takie kontrowersje. To dopiero opera mydlana!



Chciałam się jeszcze odnieść do książki. Nie żałuję, że przeczytałam ,,Tajemnice Sulejmana i Hurrem". Co prawda, były tam informacje, które już wcześniej posiadałam, ale autorka zawarła też dużo nowych dla mnie wiadomości. Poza tym, pojawiły się także ciekawe zdjęcia. Polecam więc wszystkim tę książkę. Za jakiś czas zamierzam zaopatrzyć się w powieść Colina Falconera pt. ,,Harem Sulejmana". Z tego co wiem, nie będzie to lektura historyczna ani nawet opowiadająca o serialu, lecz poruszy ona wyobraźnię pisarza. Ktoś już może zaczął czytać i chce się podzielić wrażeniami?


środa, 27 kwietnia 2016

Różnice i podobieństwa między ,,Wspaniałym stuleciem", a historią - cz. I

Witajcie moi mili. Wielu widzów uważa ,,Wspaniałe stulecie" za serial historyczny. Nie wiem, czy również zaliczyłabym go do tej kategorii. Jak wiemy, twórcy naszej ulubionej telenoweli wykonali szereg zabiegów, aby ich dzieło podbiło serca oglądaczy. Gdyby trzymali się tylko i wyłącznie historii, serial prawdopodobnie byłby sztywny i nie osiągnąłby takiego sukcesu. Elementy, które przyciągają uwagę fanów ,,Wspaniałego stulecia" to piękne stroje, orientalna muzyka, inna kultura oraz egzotyczne miejsca. W tym wpisie postaram się odkryć jak najwięcej różnic między ,,Wspaniałym stuleciem", a historią.
Sułtan Sulejman I Wspaniały przejął władzę w 1520 roku. Jest to fakt historyczny, który zresztą nie został pominięty w serialu, bowiem 1. odcinek ,,Wspaniałego stulecia" zaczął się od słów: ,,Manisa, rok 1520". Sulejman był najdłużej panującym władcą w Imperium Osmańskim - jego rządy trwały aż 46 lat! Wcześniej tytuł sułtana posiadał ojciec mężczyzny - Selim I Groźny (10 X 1470-22 IX 1520), uważany za okrutnego człowieka, stąd też taki jego przydomek. Nie bez powodu mówi się tak o poprzedniku Sulejmana, ponieważ zabił on wszystkich potencjalnych kandydatów do tronu, tzn. swoich braci (m.in. Ahmeda, z którym walczył o przejęcie władzy), bratanków i synów. Odsunął od tronu własnego ojca - Bajazyda II. Z męskich potomków przy życiu pozostawił jedynie Sulejmana, którego wyznaczył na swojego następcę. Krąży legenda, że Selim I Groźny wysłał wszystkim synom zatrute kaftany. Chciał w ten sposób sprawdzić, kto przeżyje i jednocześnie przejmie tron. We ,,Wspaniałym stuleciu" pokazano, jak młody Sulejman miał zamiar założyć ubranie, ale szybko przeszkodziła mu jego matka, Ayse Hafsa (5 XII 1479-19 III 1534). Dzięki jej interwencji przyszłemu wówczas sułtanowi udało się przeżyć. Nie wiadomo jednak, czy rzeczywiście takie wydarzenie miało miejsce.


Może i Selim I Groźny był okrutny, ale nikt nie powinien mu zarzucać złych rządów, gdyż sułtan ten bardzo zasłużył się dla Imperium Osmańskiego; przeprowadził udaną kampanię do Gruzji, zdobył Karz, Erzurum i Artvin. Zagarnął także większość ziem Kurdystanu oraz Armenii. Przyłączył do państwa Palestynę, Egipt, Syrię i Jordanię.


Matka Sulejmana, Ayse Hafsa (zwana także Hafizą) pochodziła z krymskiego rodu Girejów. Jej małżeństwo z Selimem I Groźnym zostało zawarte w celach politycznych. Prawdopodobnie nigdy nie kochała swojego męża, uważała go za człowieka okrutnego. Oprócz Sulejmana, wydała na świat dwie córki - Hatice i Fatmę. Niektóre źródła podają jednak, że urodziła jeszcze Hafsę, ale nie jest to potwierdzone. Wprowadziła tytuł Valide Sultan, który przysługiwał matkom panującego sułtana. Wcześniej nazywano je ,,kolebkami najwyższego". Jako pierwsza posiadała wprowadzony przez siebie tytuł. To za jej sprawą nałożnice, które wydały na świat książęta, nazywane były sułtankami. Wcześniej zwracano się do nich po prostu ,,hatun". Obecnie Ayse Hafsa nie uchodzi za potężną osobistość. W czasie panowania Sulejmana jej rola ograniczała się jedynie do rządzenia haremem oraz budowania różnych obiektów, np. hospicjów, meczetów czy szkół podstawowych.


Popiersie Ayse Hafsy w Manisie

Selim I Groźny miał jeszcze nałożnicę o imieniu Ayse Hatun, która dała mu dwie córki - Sah i Beyhan. Możliwe jest jeszcze istnienie sułtanki Yenisah. Miała być rodzoną siostrą przed chwilą wymienionych córek Selima I. W serialu jednak wszystkie siostry Sulejmana przedstawiono jako dzieci Hafsy. Nie było ponadto żadnych wzmianek odnośnie Ayse Hatun.
Sulejman I Wspaniały urodził się 6 XI 1494 w Trabzonie. Jako książę rządził Saruhanem, czyli najważniejszą prowincją. Przejął tron, kiedy miał 26 lat. Był pasjonatem sztuki; pisał wiersze pod pseudonimem Muhibbi. Nazywano go także Prawodawcą. Istnieje przekonanie, że Selim I Groźny naśmiewał się ze swojego syna z uwagi na jego zamiłowanie do sztuki. W czasie panowania Sulejmana, Imperium Osmańskie osiągnęło szczyt swojej potęgi. Zdobył Belgrad, Budę i Rodos. Zwyciężył w bitwie pod Mohaczem (1526 rok). Odebrał Safawidom Bagdad. Zmarł podczas oblężenia Szigetvaru (7 IX 1566), a jego śmierć zatajono przed żołnierzami przez 40 dni. Później ciało zmarłego sułtana przywieziono do Konstantynopola, gdzie pochowano go w Meczecie Sulejmana, obok ukochanej Roksolany. Prawdopodobnie był anorektykiem.

Meczet Sulejmana
Dlaczego Prawodawca? W XVI wieku prawo było regulowane przez szariat. Sulejman stworzył księgę przepisów prawnych; ustabilizował gospodarkę rolną i ujednolicił system prawny. Jego doradcą był, podobnie jak w serialu, Ebusuud Efendi.

Ebusuud Efendi
Pierwsza kobieta Sulejmana nie jest znana z imienia. Umownie określa się ją jako Fulane Hatun. Sułtan poślubił ją w 1511 roku, gdy przebywał na Kefie. Urodziła mu syna, który niedługo potem zmarł. Nie wiadomo do końca, kiedy umarła Fulane, ale według Jerzego Łątki (autora ,,Tajemnic haremu'')  dożyła 1550 roku.


Drugą kobietą sułtana była Gulfem Hatun. Pochodziła z Polski albo Sycylii. Wydała na świat księcia Murada, który również szybko poniósł śmierć. Straciła wówczas tytuł sułtanki, ale nie popadła w niełaskę Sulejmana. Przez wiele lat mieszkała w jego seraju. Istnieją dwie teorie odnośnie jej śmierci. Pierwsza mówi, że dokonała zamachu na sułtana, wskutek czego została stracona. Zgodnie z drugą wersją sprzedała pewnej niewolnicy noc w alkowie, co doprowadziło do jej uduszenia na rozkaz Sulejmana.


Trzecia kobieta władcy to Mahidevran. Pochodziła ona z arystokratycznej, albańskiej rodziny i została poślubiona Sulejmanowi w roku 1512. Nie wyklucza się jednak, że była niewolnicą sprzedaną do haremu sułtana za stado owiec. Jej imię oznaczało ,,piękno wszech czasów''. Zwracano się też do niej Gulbahar, co dosłownie znaczyło ,,róża i wiosna''.  Prawdopodobnie Mahidevran była piękną kobietą lubianą przez lud. Urodziła sułtanowi Mustafę i Raziye. W niektórych źródłach widnieje  jeszcze jeden syn Mahidevran, ale jego istnienie nie jest pewne. Gulbahar została odrzucona przez władcę, gdy pojawiła się Hurrem. Są jednak historycy, którzy sądzą, że w trakcie związku z Roksolaną, Sulejman zapraszał jeszcze Mahidevran do alkowy. Przestał jednak wzywać jakiekolwiek inne kobiety po ślubie z Hurrem. Według pewnej przypowieści, Rusinka naśmiewała się ze swojej rywalki, mówiąc, że sułtan zaprasza ją do alkowy z litości. Rozwścieczona Mahidevran podrapała twarz Roksolany, przez co została wygnana. Wyjechała do Manisy, gdzie rządy objął Mustafa.
Mustafa (1515-1553) był księciem uwielbianym przez poddanych, a zwłaszcza janczarów. Troszczył się o potrzeby ludu. Prawdopodobnie jednak nie był tak nieskazitelny, jak go przedstawiono we ,,Wspaniałym stuleciu ''. Marzył o władzy. Kiedy popełniał błędy, chciał uniknąć gniewu ojca, dlatego pomagał Hurrem w jej działalności społecznej. Potem zaś Roksolana broniła go przed władcą. Mówi się, że często trzymał stronę Hurrem, gdy ta kłóciła się z Mahidevran, przez co matka Mustafy wychodziła na najgorszą. Książę robił to, bo wiedział, jak wielki wpływ miała Hurrem na Sulejmana. Najstarszy syn sułtana był jego ulubieńcem. Wszystko się zmieniło, gdy Mehmet, dziecko Roksolany, stał się dorosły. Wówczas Hurrem i Sulejman jemu najbardziej kibicowali w drodze do władzy. Mustafa zginął, kiedy oskarżono go o sprzymierzenie się z szachem Tahmaspem, który był największym wrogiem Osmanów. List mógł zostać sfałszowany przez Hurrem i Rustema Paszę, jednakże wiele historyków po zbadaniu pisma stwierdziło, że to sam Mustafa był nadawcą listu. Śmierć księcia była jednocześnie klęską Mahidevran, która wówczas została wygnana do Bursy i tam żyła w biedzie. Wszelkie dobra oraz pensję sułtanki przywrócił jej dopiero Selim II Pijak.


Hurrem była wielką miłością Sulejmana. Pochodziła z Rusi, która wówczas należała do Królestwa Polskiego, gdzie panował król Zygmunt I Stary. Istnieją teorie mówiące, że Roksolana zaliczała się do rodziny królewskiej. Inne narody, takie jak np. Włochy lub Ukraina również przypisują sobie wywód Hurrem. Prawdopodobnie jednak była ona córką popa z Rohatyna - Hawryło Lisowskiego i jego żony - Leksandry. Po śmierci ojca, rodzina dziewczyny popadła w długi. Zakłopotana Aleksandra chciała popełnić samobójstwo. Matka postanowiła wydać ją za malarza Stefana (lub Marka). Do ślubu jednak nie doszło ze względu na najazd Tatarów. Po roku 1509 Rusinka trafiła do niewoli tureckiej. W 1520 na targu niewolników kupił ją Ibrahim Pasza. Wersja rzekomej próby samobójczej nie jest potwierdzona, tak samo, jak opis pierwszego spotkania Aleksandry z Sulejmanem. Podobno niewolnica poznała sułtana w ogrodzie, kiedy sama nawiązała z nim rozmowę. Nałożnice nie mogły nawet spojrzeć na padyszacha -  było to zabronione. Sulejman jednak zaprosił nowo poznaną dziewczynę do alkowy. Tak zaczęła się kariera Roksolany. Władca nadał jej imię Hurrem, które oznaczało ,,pogodna''. Rusinka nie uchodziła za piękną kobietę. Wiadomo, że była niska i miała włosy koloru ognistego. Są domysły mówiące, że Hurrem zaliczała się do pięknych nałożnic. W haremie przecież mieszkały te najpiękniejsze. Ukochana Sulejmana dała mu sześcioro dzieci: Mehmeta, Mihrimah, Selima, Bajazyda, Cihangira i Abdullaha. Ostatniego księcia pominięto we ,,Wspaniałym stuleciu '',  gdyż zmarł on bardzo młodo. W niektórych źródłach figurują jeszcze inni synowie Hurrem. Roksolana nie cieszy się sympatią w Turcji, ale na Ukrainie jest uznawana za bohaterkę narodową. Znajduje się tam nawet jej pomnik. Rusince przypisuje się doprowadzenie do śmierci Ibrahima Paszy oraz wyżej opisanego księcia Mustafy. Jak już wspomniałam, są domysły, że to sam syn Mahidevran napisał list do władcy Persji. Jeśli chodzi o Ibrahima, zaraz będzie akapit poświęcony jego osobie. Hurrem uważano za czarownicę,bo udało jej się zostać prawowitą żoną sułtana. Padyszach nie miał prawa brać sobie nałożnicy za żonę. Ponadto mógł posiadać z każdą konkubiną tylko jednego syna, a Hurrem dała mu ich pięciu. Pozwolił również pozostać Roksolanie w stolicy, kiedy ta musiała wyjechać do danej prowincji. Łamał dla niej wszelkie zwyczaje. Przed ślubem wyzwolił ją, dzięki czemu Rusinka mogła budować ważne obiekty w Mekce i Medynie. Hurrem założyła własny wakf. Wprowadziła tytuł Haseki Sultan, który należał się ulubionej kobiecie sułtana. Objęła też władzę nad haremem i kilkakrotnie pełniła funkcję regentki, gdy Sulejman przebywał na wojnie. Uczestniczyła w obradach divanu. Nie dożyła panowania swojego syna, toteż nie zyskała tytułu Valide Sultan. To jednak ona rozpoczęła tzw. sułtanat kobiet. Po jej śmierci pozycja płci żeńskiej znacznie wzrosła. Nurbanu, Safiye, Kosem i Turhan wzorowały się na Roksolanie. Przyczyną zgonu sułtanki był najpewniej rak skóry.





Hurrem w serialu miała wielu wrogów, między innymi Ayse Hafsa wyjątkowo jej nie znosiła i wielokrotnie chciała się pozbyć. We ,,Wspaniałym stuleciu" ślub Roksolany z Sulejmanem odbył się jeszcze przed śmiercią Valide Sultan. Nie do końca wiadomo, czy historycznie również tak było, ale mówi się, że Hurrem miała bardzo dobre relacje z sułtanką matką. Ayse Hafsa uważała Rusinkę za kobietę godną swojego syna. Zanim Roksolana trafiła do haremu, ulubienicą Valide Sultan była Mahidevran. Później jednak Hafsa zaczęła kibicować ognistowłosej sułtance. Żona Selima I Groźnego uchodziła za osobę, która w bardzo skuteczny sposób łagodziła konflikty. Dopiero po jej śmierci miał miejsce incydent związany z podrapaniem twarzy Hurrem.





Ibrahim Pasza (1493-1536), konwertyta z Pargi porwany w młodym wieku do niewoli, był najlepszym przyjacielem sułtana. Pochodził z prostej rybackiej rodziny. Znał Sulejmana, odkąd ten sprawował rządy w Manisie. Początkowo był jego sokolnikiem. Kiedy książę przejął władzę, Ibrahim awansował na szambelana. Później szybko stał się wielkim wezyrem, nie posiadając wcześniej tytułu Paszy. W dużej mierze przyczynił się do wzrostu potęgi i znaczenia Imperium Osmańskiego. Był dobrym strategiem. Sułtan nagrodził go więc jeszcze jednym stanowiskiem - naczelnym wodzem armii. Ponoć Ibrahim błagał sułtana, by ten nie nadawał mu tak ważnych tytułów. Bał się, że trafi go pycha. Sulejman wydał dekret, zgodnie z którym objął Ibrahima szczególną ochroną. Wielki wezyr marzył o podboju Rzymu. Nie doczekał jednak tego dnia, gdyż został stracony podczas Ramadamu, czyli świętego miesiąca muzułmanów. Prawdopodobnie mówiono o nim, że czcił bożków i był chrześcijaninem. Do jego śmierci mogła się przyczynić pycha. Na samym początku sprawowania urzędu wielkiego wezyra, Ibrahim został wysłany przez Sulejmana do Egiptu, by zaprowadzić tam porządek. W Kairze konwertyta przyjął tytuł sugerujący, że jest on sułtanem. Innym powodem egzekucji Ibrahima mógł być spisek przeciwko Iskenderowi Celebiemu, bogatemu i wpływowemu człowiekowi, który miał dobre kontakty z sułtanką Hurrem. Iskender został niesłusznie stracony na rozkaz Ibrahima, co doprowadziło Sulejmana do gniewu.



Hatice (1496-1538), siostra Sulejmana Wspaniałego, przez 13 lat była żoną Ibrahima Paszy. Najprawdopodobniej para wzajemnie się kochała. Córka Ayse Hafsy wcześniej żyła w związku małżeńskim z Iskenderem Paszą, ale szybko owdowiała. Urodziła dwie córki - Hanim i Fulane. Obie sułtanki były dziećmi Ibrahima. We ,,Wspaniałym stuleciu" zamieniono im imiona na Huricihan oraz Osman. Dwa lata po śmierci wielkiego wezyra Hatice umarła z rozpaczy. Najpewniej więc popełniła samobójstwo. Imię nadano jej na cześć żony proroka Mahometa. 
Sah (1509-1572) również była siostrą Sulejmana, ale od innej matki. Nazywano ją ,,księżną Manisy", gdyż tam się urodziła. Wyszła za Lutfiego Paszę, wielkiego wezyra Imperium Osmańskiego, który urząd ten sprawował w latach 1539-1541. Małżeństwo miało dwie córki - Esmehan i Neslihan. Ta pierwsza była żoną najstarszego syna Hurrem - księcia Mehmeta, czego nie ukazano we ,,Wspaniałym stuleciu".


 Sułtanka Sah rozwiodła się ze swoim mężem po tym, jak dowiedziała się, że wielki wezyr kazał obciąć kończynę prostytutce. Lutfi Pasza słynął z braku tolerancji cudzołóstwa. Podczas dyskusji między mężczyzną, a sułtanką, szwagier sułtana uderzył swoją żonę. Sah nasłała zbirów na Lutfiego, wskutek czego został on pobity. Następnie siostra Sulejmana opowiedziała bratu o całej sytuacji i rozwiodła się z mężem, a Pasza stracił stanowisko wielkiego wezyra.


Osobą, która cieszyła się poważaniem wśród janczarów, była kolejna siostra sułtana, czyli Fatma (1500-1573). Wyszła ona kolejno za Mustafę Paszę, Kara Ahmeda Paszę oraz Hadima Ibrahima Paszę. Niewiele wiadomo o jej dwóch mężach. Nieco więcej można powiedzieć na temat Kara Ahmeda. Sprawował on urząd wielkiego wezyra w latach 1553-1555.Został stracony przez intrygę Hurrem i Rustema Paszy. Żona Sulejmana pragnęła przywrócić swojego zięcia na dawne stanowisko. Mąż Mihrimah oskarżył Kara Ahmeda Paszę o łapownictwo. Sulejman wydał zatem zgodę na egzekucję wielkiego wezyra. Rustem zaś odzyskał stanowisko.


Rustem Pasza (1500-1561) z pochodzenia był Chorwatem. Początkowo robił karierę w wojsku i administracji, później został mężem sułtanki Mihrimah, a jednocześnie zięciem Sulejmana. Dwukrotnie był wielkim wezyrem (1544-1553 oraz 1555-1561). Ze swoją żoną miał troje dzieci: Mehmeta, Osmana i Humasah. Nie układało mu się z Mihrimah. Mogło to wynikać z dość sporej różnicy wieku (był od niej starszy o 22 lata). Mimo to źródła podają, że Rustem Pasza był bardzo przystojny. Wielki wezyr zmarł śmiercią naturalną. Za życia posiadał duży majątek. Dzięki niemu skarbiec państwowy był pełny złota. Rustem pozostawił po sobie 815 posiadłości ziemskich w Anatolii i Rumelii, 476 młynów, 1700 niewolników, 2900 koni wojskowych, 1106 wielbłądów i 800 ksiąg Koranu. Udzielał się dobroczynnie, wspomagając fundacje czy budując różne obiekty.


Mihrimah (1522-1578) była jedyną córką Hurrem. Prawdopodobnie nie grzeszyła urodą, czego zawsze zazdrościła swojej pięknej, przyrodniej siostrze Raziye. To jednak o Mihrimah mówi się, że była ulubionym dzieckiem sułtana. Często wyjeżdżała z ojcem na wyprawy wojenne. Zachęcała go nawet do zaatakowania Malty, obiecując wybudowanie 400 galer. Słynęła ze swojego bogactwa. W dniu śmierci Sulejmana Wspaniałego pożyczyła bratu Selimowi 50 000 złotych suwerenów na pokrycie najpilniejszych wydatków. Przez 8 lat pełniła dla niego funkcję Valide Sultan. Najbardziej znane fundacje Mihrimah to dwa stambulskie kompleksy meczetowe noszące jej imię, które oznaczało ,,słońce i księżyc". Wiadome jest, że córka Sulejmana nienawidziła konkubiny swojego brata - Nurbanu. Mihrimah miała służkę o imieniu Safiye (późniejszą potężną sułtankę). Wysłała ją do alkowy księcia Murata, by móc za pośrednictwem nałożnicy kierować swym bratankiem. W ten sposób mogła osłabić pozycję Nurbanu.


W XVI wieku Imperium Osmańskie miało bardzo dobre relacje z Polską, co przypisuje się Roksolanie. Do dziś zachowały się listy, które Hurrem i Mihrimah pisały do królów: Zygmunta I Starego oraz Zygmunta II Augusta. Sulejman również korespondował z władcą naszego kraju.

Ponieważ historia Osmanów jest bardzo bogata, nie opiszę jej w jednym poście. Za jakiś czas pojawi się kolejna część. Mam nadzieję, że znalazły się tutaj informacje, które Was zaskoczyły.

Do zobaczenia w piątek!

sobota, 23 kwietnia 2016

Śmiech poza planem oraz miłość, która zmieniła bieg historii

Witam Was w ten deszczowy i nieco pochmurny dzień! Dzisiaj podyskutujemy o dwóch ostatnich odcinkach przedstawiających kulisy ,,Wspaniałego stulecia". Przypuszczam, że duża część osób uśmiała się podczas oglądania czwartkowego epizodu. Ozan Guven to kompletne przeciwieństwo Rustema Paszy, w którego wcielał się aktor przez ostatnie dwa sezony. Aras Bulut Iynemli nadaje się nie tylko do filmów i seriali, ale także do kabaretu. Meltem Cumbul jest ,,uśmiechniętą sułtanką" również w życiu prywatnym. Czego jeszcze dowiedzieliśmy się podczas oglądania ,,Tajemniczego świata"?
W przedwczorajszym odcinku zdecydowanie królował Ozan Guven. Wielu aktorów ze ,,Wspaniałego stulecia" przyznało, że to z nim najlepiej im się grało. Najbardziej zadowolona była Pelin Karahan, czyli serialowa sułtanka Mihrimah, która miała wiele wspólnych scen z Ozanem, gdyż występował on jako jej mąż. We ,,Wspaniałym stuleciu" niemal ciągle przeważała napięta atmosfera między córką sułtana, a wielkim wezyrem. W życiu prywatnym zaś ich relacje wyglądają całkiem inaczej.


Ozan bez przerwy wygłupiał się na planie serialu. Podczas ,,kręcenia" jednej ze scen wniósł butlę z gazem do komnaty. Kiedy pałacowy korytarz był pusty, aktor zaczął podskakiwać. Wszystko macie pokazane na poniższych gifach:






Najśmieszniejszym momentem czwartkowego odcinka była parodia sceny, w której Cihangir rozpaczał po śmierci Mustafy. Główną ,,rolę" odegrał wtedy Aras Bulut Iynemli. Wystąpił także Engin Ozturk oraz Meltem Cumbul. Serialowy Bajazyd doprowadził mnie do łez (ale w znaczeniu pozytywnym), kiedy zaczął przedrzeźniać Barbarossę. Niestety, nie mogę znaleźć obydwu filmików w internecie, a szkoda, bo chciałam je tu wstawić. Łapcie za to inne gify z Arasem!







Aktorzy i scenarzyści ,,Wspaniałego stulecia" ustalili między sobą, że jeżeli czyjąś postać uśmiercono lub pożegnano w serialu, jej odtwórca otrzymuje w prezencie tort. Tak było z Selmą Ergec, Ozanem Guvenem, Mehmetem Ozgurem czy Meryem Uzerli.



Poza tym mieliśmy okazję obejrzeć wiele scen, w których aktorzy razem śpiewali. Widać było, że stworzyli jedną wielką rodzinę. Zazdroszczę całej ekipie tak świetnej atmosfery na planie! :)










Miłość, która zmieniła bieg historii... Chyba nikomu nie trzeba tłumaczyć, że chodzi o Hurrem i Sulejmana. We wczorajszym odcinku Halit Ergenc, czyli serialowy sułtan powiedział, że Roksolana oraz Ibrahim byli jedynymi osobami, które wykroczyły poza relację władca-poddany. Te dwie postacie stały się ważnymi ludźmi w życiu Sulejmana Wspaniałego. Zarówno Hurrem, jak i konwertyta z Pargi zaczynali od zera. Pochodzili z prostych rodzin, trafili do niewoli, gdzie musieli poznać nową kulturę. Teoretycznie powinni trzymać się razem, a jednak woleli zostać wrogami. W odcinku nie wspomniano o niczym, czego widz wcześniej by nie wiedział. Przedstawiono po prostu skrócony życiorys Hurrem i Ibrahima oraz ich rolę w życiu Sulejmana. Scenarzyści mogli stworzyć odcinek ogólnie o wszystkich postaciach, a także wypowiedzieć swoje zdanie na temat poszczególnych bohaterów. Byłoby to raczej ciekawsze.







Moi drodzy, jak Wam się podobał ,,Tajemniczy świat"? Mi średnio. Właściwie nie powiedziano o niczym, co mogłoby mnie zaskoczyć, ale nie było też najgorzej. Odcinek przedstawiający relacje między aktorami bardzo mnie rozśmieszył, a jednocześnie podobał mi się. Która część Waszym zdaniem była najlepsza? Co Was zaskoczyło? Zapraszam do dzielenia się swoimi wrażeniami. ;))






Jak wiecie, w ten poniedziałek (25 kwietnia 2016 roku) o godzinie 15:50 na TVP1 zostanie wyemitowany pierwszy odcinek kontynuacji ,,Wspaniałego stulecia", czyli ,,Sułtanka Kosem". Dwa dni temu w Turcji miała miejsce premiera dwudziestego trzeciego epizodu serialu. Tam jeden odcinek trwa ponad dwie godziny. My zaś będziemy poświęcać kontynuacji 45 minut dziennie, a więc wypadnie nam więcej części niż w Turcji. Jeżeli ktoś należy do zamkniętej grupy (KOSEM WSPANIAŁE STULECIE POLSKA) na Facebooku to może oglądać wszystkie wyemitowane odcinki z napisami polskimi. Jak dotąd, obejrzałam 22 i cierpliwie wyczekuję tłumaczenia następnego. Już kiedyś zamieściłam tutaj wpis odnośnie moich wrażeń po oglądnięciu dwóch pierwszych odcinków. Jeśli ktoś nie czytał, a chciałby poznać moje zdanie, zapraszam ---> http://wszystkoows.blogspot.com/2015/12/moje-wrazenia-po-obejrzeniu-kosem-sultan.html ... I od razu mam dla Was radę. Nie będę nikomu spojleprowała. Chciałam jedynie napisać, że dwa pierwsze odcinki rzeczywiście bardzo mi się podobały, ale późniejsze epizody stały się nudne, jak flaki z olejem. Doszłam do 7. odcinka, czyli tego, w którym pojawiła się nowa aktorka grająca główną rolę - Beren Saat. Niestety, często spoglądałam na pasek czasu, dlatego postanowiłam od razu włączyć 17. odcinek, ponieważ właśnie wtedy pojawiła się nowa bohaterka, która miała ożywić serial. Faktycznie, od tamtej pory kontynuacja ,,Wspaniałego stulecia" stała się bardzo ciekawa, a akcja zaczęła się sprawniej toczyć. Moja rada jest więc taka, żebyście włączyli odcinek 17., jeśli wcześniejsze będą dla Was nudne. Warto dać szansę temu serialowi! :)
Tutaj krótki polski zwiastun ,,Sułtanki Kosem": https://vod.tvp.pl/24991566/wspaniale-stulecie-sultanka-ksem-zwiastun
,,Tajemniczy świat" był takim kompletnym zakończeniem ,,Wspaniałego stulecia". Jak już wspominałam, nie przestanę zamieszczać tu wpisów o naszym ulubionym serialu, ale oprócz nich będą pojawiały się tutaj posty na temat kontynuacji. Mam nadzieję, że ,,Sułtanka Kosem" zyska Waszą sympatię (jak nie od 1. odcinka to może od 17. ;D).


Miłego weekendu!

wtorek, 19 kwietnia 2016

Trudne sceny i wielkie przedsięwzięcie

Dzień dobry drodzy miłośnicy WS! Jestem po drugiej części egzaminu gimnazjalnego. Może wśród moich czytelników są trzecioklasiści, którzy chcieliby podzielić się ze mną swoimi przeżyciami odnośnie testów? Cóż... Nie jestem ani trochę zadowolona. Historię położyłam totalnie. Mój schemat wygląda następująco: zakuć, zaliczyć, zapomnieć. Myślę, że tyczy się to także Was. Wiedza o społeczeństwie była łatwa, bo praktycznie wszystko znajdywaliśmy w tekstach lub na wykresach. Polski, mój ukochany przedmiot tradycyjnie poszedł dobrze... No, może poza charakterystyką, gdyż spodziewałam się bardziej rozprawki. Matma i przedmioty przyrodnicze to katastrofa, już zwłaszcza zadanie z pociągami. A Wam jak poszło?
Nie chcę tu zanudzać osób, które egzamin mają już za sobą, dlatego przejdę do rzeczy. Ostatnio robiłam przegląd mojego bloga i zauważyłam, że największa liczba wyświetleń przy jednym z wpisów wynosi ponad 2 tys. Bardzo dziękuję wszystkim, którzy tutaj wchodzą. Jest to dla mnie znak mówiący, że moje forum przyciąga coraz więcej czytelników.



Mamy za sobą dwa kolejne odcinki ,,Tajnego świata". Wczoraj była mowa o trudnych scenach. Największego zdziwienia doznałam wtedy, kiedy wypowiadał się Mehmet Ozgur i Deniz Cakir. Pamiętacie słynny moment, w której Lutfi Pasza spoliczkował sułtankę Sah? Nigdy bym nie pomyślała, że naprawdę ją uderzył podczas pracy nad tą sceną. Podziwiam odtwórczynię roli siostry Sulejmana za wyrażenie zgody na coś takiego. Ja bym nie chciała naprawdę oberwać w trakcie kręcenia danej sceny.


Okazuje się także, że Filiz Ahmet lubi wyzwania! Aktorka sama chciała skoczyć z ,,przepaści" w trakcie nagrywania sceny śmierci Nigar Kalfy. Wtedy również zastosowano wobec niej zabieg polegający na unoszeniu kobiety. Wyglądało to tak, jakby spadała przy zwolnionym tempie podczas swojego skoku. Prawdę mówiąc, chciałabym też wypróbować taką taktykę.
Pokazano również Berrak Tuzunatac, która pod okiem specjalisty uczyła się posługiwać mieczem i walczyć. Dzięki temu scena walki Mihrunnisy oraz Mustafy wyglądała tak efektywnie. Bardzo miło oglądało mi się Sarpa w akcji. Aktor po zagraniu rozpaczy złapał swojego serialowego syna i zaczął się z nim wygłupiać. To wspaniałe, że poza serialem króluje wieczna radość. Twórcy ukazali też scenę, w której Sumbul Aga został wykastrowany. Scenarzyści przyznali, że dzieciom ciężko jest pokazać strach, a mimo to zagrały one niesamowicie.
Dzisiejszy odcinek dotyczył aktorów i ich początkowych scen. Wielki udział w tych kulisach miała Meryem Uzerli. Kiedy obserwowałam jej wkład na planie, jeszcze bardziej uświadomiłam sobie, że twórcy WS nie mogli dokonać lepszego wyboru co do doboru aktorki grającej sułtankę Hurrem. Pokazano też wielu innych odtwórców, m.in.: Selmę Ergec, Engina Ozturka, Burcu Ozberk, Mehmeta Ozgura, Halita Ergenca, Okana Yalabika, Ozana Guvena i naszego kochanego Arasa.


To było słodkie, kiedy obok Pelin Karahan usiadła Melis Mutluc. Zobaczyliśmy młodszą i starszą wersję sułtanki Mihrimah. Przypomniało nam to także śmieszną scenę, w której zaledwie dziesięcioletnia córka sułtana ostrzegała swoje służące. Widać, znała własną wartość.


Najlepszym momentem dzisiejszego odcinka było pokazanie, jak dużym sukcesem cieszy się WS. Pokazywano ludzi z różnych stron świata, którzy chwalili serial. Byli to mieszkańcy Czech, Rosji, Litwy, Chin i wielu innych. Epizod jednak skończył się smutną wiadomością - śmiercią Tuncela Kurtiza, czyli serialowego sędziego Ebusuuda Efendiego. Nic więc dziwnego, że pod koniec WS nie pokazywano już tego bohatera.



To wszystko na dzisiaj, do następnego razu!