poniedziałek, 1 lutego 2016

Czy Hürrem była Polką?

,,Czy Hürrem była Polką?" - to najczęstsze pytanie zadawane przez fanów ,,Wspaniałego stulecia", tym bardziej, że w serialu nie raz już padały słowa ,,ruska wiedźma", które oczywiście były kierowane do sułtanki. Pisząc ten post, postaram się rozwiać Wasze wątpliwości odnośnie pochodzenia Roksolany.
Dotychczas zamieszczałam tu recenzje mojego autorstwa, które odwoływały się do trzech przeczytanych przeze mnie rozdziałów w książce ,,Tajemnice Sulejmana i Hürrem". Tym razem zrelacjonuję tylko jeden dział, ponieważ uważam, że jest on dość obszerny. Oprócz informacji o pochodzeniu Hürrem, zawiera także inne wiadomości.
Rozdział zaczyna się od przedstawienia zarobków Meryem Uzerli i Okana Yalabıka. Jak już wspominałam w swojej pierwszej recenzji, zabrakło mi tego typu informacji. Jestem bardzo ciekawa, ile zarabiają aktorzy występujący we ,,Wspaniałym stuleciu". Gdybym wiedziała, jak ,,wygląda" ich dochód, mogłabym stwierdzić, kto powinien czuć się poszkodowanym. Niestety, autorka napisała jedynie, ile zarabia Meryem oraz Okan. O dziwo wystarczyła mi ta informacja, żeby dojść do wniosku, że twórcy ,,Wspaniałego stulecia" nie byli zbyt hojni dla serialowego Ibrahima Paszy.


Wielu wielbicielkom serialu imponowała Hürrem, a zwłaszcza jej inteligencja, upór, determinacja, miłość do sułtana i swoich dzieci oraz inne cechy, które czyniły sułtankę wyjątkową. Kiedy inne kobiety miały wszystko ,,podane na tacy", ona musiała ciężko zapracować na własny sukces. Prostym przykładem jest Ayşe Hafsa. Należała do rodu chana krymskiego, później została wydana za sułtana Selima I Groźnego. Żyła niemalże w luksusie, nigdy nie musiała martwić się o swoją przyszłość. Jako Valide Sultan współrządziła Imperium Osmańskim. Hürrem zaś nie była ,,dobrze urodzona". W nastoletnim wieku została porwana, odcięta od rodziny, którą zabili Tatarzy. Przez wiele lat nosiła tytuł niewolnicy. Kiedy Ayşe Hafsa awansowała na coraz wyższe stanowiska (tak naprawdę nic nie robiąc), Hürrem urodziła pięcioro dzieci, wzięła oficjalny ślub z sułtanem, objęła rządy nad haremem, zajmowała się polityką, fundowała ważne obiekty.

Hürrem

Ayşe Hafsa
 Nie o tym miałam pisać, ale moje wprowadzenie służy jako wywnioskowanie, że uwielbienie Hürrem przełożyło się na miłość fanów do Meryem Uzerli, która przez trzy sezony rewelacyjnie radziła sobie z rolą najpotężniejszej sułtanki Imperium Osmańskiego. Aktorka zarabiała prawie 50 tysięcy złotych za odcinek. Nieco więcej otrzymywał wcielający się w Sulejmana Wspaniałego - Halit Ergenç (dokładne wynagrodzenie nie jest podane). Okan Yalabık dostawał ,,tylko" 28 tysięcy. Z jednej strony wyraz tylko dałam w cudzysłów, ponieważ 28 tysięcy złotych to niemała kwota, ale patrząc na to inaczej, Okan powinien zarabiać przynajmniej tyle, co Meryem. Dlaczego? Bo ta dwójka niezwykle uzdolnionych artystów w sposób równie niebanalny wykreowała swoje postacie. Za to Halit Ergenç, który wiecznie robi miny typu poker face, powinien zadowolić się znacznie niższą gażą niż tą, którą otrzymywał.


Schodząc z tematu zarobków, przejdźmy do kwestii imion nadawanych muzułmankom. Sułtan Sulejman nazwał Roksolanę Hürrem, co oznacza Rozpromienioną, Roześmianą, Kwitnącą, Uśmiechniętą. Profesor Kołodziejczyk przekonuje, że wolno urodzona muzułmanka nazywała się przyzwoicie, np. Ayşe, Fatma czy Hatice, a niewolnicom nadawano bardziej poetyckie imiona, czyli m.in. Gülbahar. W Europie Hürrem nazywano Roksolaną, co odnosiło się do jej pochodzenia z Rusi Czerwonej. ,,Mówiono do niej Róża i Rozanna, a czasem wprost zwano ją Rudzielcem, co miało nawiązywać do ognistego koloru jej włosów" - pisze autorka. Możemy więc mieć pewność, że rudowłosa kiedyś Meryem doskonale odzwierciedlała Hürrem pod względem fryzury. ;)
Twórcy serialu powołują się na wersję, według której pierwotne imię Hürrem miało brzmieć Aleksandra. Inne zdanie mają Ukraińcy. Twierdzą oni, że żona sułtana nazywała się Anastazja. Nie odgrywa to jednak większego znaczenia, gdyż oba imiona pojawiły się w literaturze w XIX wieku i jak uważa autorka, są wymyślone. To samo dotyczy portretów.
Pochodzenie Hürrem nie jest tak naprawdę pewne. Najprawdopodobniej wywodziła się z Podola (a dokładniej Rohatynia), który leży na południowy wschód od Lwowa (Ukraina). Była ponadto córką ruskiego popa. Ziemie, z jakich pochodziła, należały do Rzeczypospolitej Szlacheckiej, którą władał król Zygmunt I Stary. Roksolana więc była Rusinką. Mimo to niektórzy historycy uważają ją za Polkę, bo pisała listy do naszego władcy. Ponoć nawet Sulejman wysłał pismo do polskiego Jagiellończyka. ,,Poseł twój Opaliński powie ci, w jakim szczęściu widział siostrę twoją, a żonę moją" - tak brzmiała treść tego listu. Dzięki sułtance Hürrem, Sulejman utrzymywał bardzo dobre stosunki z naszym państwem.


Zygmunt I Stary


3 komentarze: